اوڀر وچ ۾ جنگ جا اثر ۽ امن جي ضرورت

سيد منور علي شاه

اوڀر وچ ۾ جنگ جا اثر ۽ امن جي ضرورت

ايران ۽ اسرائيل جي وچ ۾ جاري تڪرار ڪيترن ئي ڏهاڪن کان هلي رهيو آهي، پر تازن سالن ۾ حالتون وڌيڪ خراب ٿي ويون آهن. ٻنهي ملڪن جي وچ ۾ سڌي جنگ نه صرف انهن جي پنهنجي عوام لاءِ تباه ڪن ٿي سگھي ٿي، پر پورو اوڀر وچ پڻ بيچيني جو شڪار ٿي سگھي ٿو. جيڪڏهن ايران ۽ اسرائيل جي وچ ۾ جنگ ٿي وڃي ٿي ته علائقي جا ٻيا ملڪ به ان جي لپيٽ ۾ اچي سگهن ٿا. تيل ۽ گئس جي فراهمي متاثر ٿيڻ سان عالمي معيشت تي منفي اثر پوندو، جڏهن ته مهاجرن جا مسئلا، انساني جانين جو نقصان، ۽ بنيادي ڍانچي جي تباهي علائقي کي ڏهاڪن پوئتي ڌڪائي سگھي ٿي. جنگ جي صورت ۾ نه صرف ملڪن جون معيشتون تباه ٿينديون، پر غربت ۾ به واڌارو ٿيندو. سيڙپڪاري ختم ٿي ويندي، بيروزگاري وڌندي، ۽ مهانگائي جي لهر ايندي. عام ماڻهن کي بنيادي سهولتن تائين رسائي ڏکيو ٿي ويندو. امن جي راه ۾ سڀ کان وڏي رڪاوٽ سياسي انا، فرقيواريت، ۽ پرڏيهي مداخلتون آهن. انهن مسئلن جي حل لاءِ عالمي برادري کي غيرجانبدار طريقي سان ثالثي جو ڪردار ادا ڪرڻو پوندو، جڏهن ته لاڳاپيل ڌرين کي به سنجيدگي ۽ بردباري ڏيکارڻ ضروري آهي. اوڀر وچ دنيا جي توانائي وسيلا جو وڏو مرڪز آهي. جيڪڏهن هتي امن قائم ٿئي ٿو ته نه صرف علائقي جي ماڻهن کي ترقي جا موقعا ملندا، پر عالمي معيشت به مستحڪم ٿيندي. تعليم، صحت، ۽ ٽيڪنالاجي ۾ سيڙپڪاري سان هڪ خوشحال مستقبل جي بنياد رکي سگھجي ٿي. جيڪڏهن اوڀر وچ ۾ پائيدار امن قائم ٿئي ته دنيا جا ٻيا علائقا به ان مان فائدو حاصل ڪري سگهن ٿا. واپار جا رستا کولبا، توانائي جون قيمتون مستحڪم رهنديون، ۽ عالمي سطح تي غربت گهٽائڻ ۾ مدد ملندي. ترقي پذير ملڪن کي به بهتر موقعا ملندا. جنگ جي خطري کي روڪڻ لاءِ سفارتي سطح تي ڀرپور ڪوششن جي ضرورت آهي. گڏيل قومن، اسلامي تعاون تنظيم (OIC)، ۽ ٻين علائقائي پليٽفارمن کي سرگرم ڪردار ادا ڪرڻو پوندو ته جيئن تڪرارن جو پرامن حل نڪري سگهي ۽ انساني زندگيون بچي سگهن. جيڪڏهن ايران، اسرائيل ۽ پوري علائقي ۾ امن قائم ٿئي ٿو ته اها دنيا لاءِ هڪ مثبت مثال ٿي سگھي ٿي. امن اهو رستو آهي جنهن سان نه صرف جانون بچن ٿيون، پر ترقي، خوشحالي، ۽ عالمي ڀائيچاري کي فروغ ملي ٿو. امن دنيا کي بهتر جاءِ بڻائڻ جي ڪنجي آهي. جنگ جي صورت ۾ سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ طبقو نوجوان نسل آهي. اسڪول ۽ يونيورسٽيون بند ٿي وينديون آهن، روزگار جا موقعا ختم ٿي ويندا آهن، ۽ هڪ پوري نسل ذهني، جسماني ۽ معاشي لحاظ سان ڪمزور ٿي وڃي ٿي. جيڪڏهن علائقي ۾ امن قائم ٿئي ٿو ته نوجوانن کي تعليم، تربيت ۽ ترقي جا بهتر موقعا حاصل ٿيندا، جيڪي ڪنهن به ملڪ يا علائقي لاءِ سڀ کان وڏي دولت هوندا آهن. امن جي قيام سان مختلف قومن، مذهبن، ۽ ثقافتن جي وچ ۾ رواداري ۽ هم آهنگي کي فروغ ملي ٿو. اوڀر وچ ۾ مذهبي ۽ ثقافتي تنوع موجود آهي، جنهن کي جيڪڏهن امن ذريعي مثبت انداز ۾ اجاگر ڪيو وڃي ته اها سياحت، فن، ۽ عالمي مکالمه کي هٿي ڏئي سگھي ٿي. جنگ نفرتون وڌائيندي آهي، جڏهن ته امن دلن کي جوڙي ٿو – ۽ اهو ئي حقيقي ترقي جو رستو آهي۔